Еркеш Қалиұлы Нұрпейісов
КАЗГЮУ бірінші ректоры
Еркеш Қалиұлы Нұрпейісов – (1994 ж.-1996 ж.) КАЗГЮУ-дың бірінші құрметті ректоры, заң ғылымдарының кандидаты, ҚР Жаратылыстану ғылымдары академиясының доценті және академигі. Облыстық Кеңестің депутаты, Қазақстан заңгерлері қауымдастығының корреспондент-мүшесі, президенті, Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Адам құқықтары жөніндегі комиссияның, ҚР Президенті жанындағы мемлекеттік саясат жөніндегі Ұлттық кеңестің және Жоғары Сот Кеңесінің мүшесі болып қызмет атқарды.

1994 жылы ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Жарлығымен жаңадан құрылған Қазақ мемлекеттік заң институтының (Алматы қ.) Ректоры болып тағайындалды.
Еркеш Нұрпейісов өзінің еңбек жолында облыстық Кеңестің депутаты, Қазақстан заңгерлері қауымдастығының корреспондент-мүшесі, президенті, Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Адам құқықтары жөніндегі комиссияның, ҚР Президенті жанындағы мемлекеттік саясат жөніндегі Ұлттық кеңестің және Жоғары Сот Кеңесінің мүшесі болып қызмет атқарды.
Еркеш Нұрпейісов бірқатар ғылыми, әдеби басылымдардың, монографиялардың және 50-ден астам ғылыми және ғылыми-көпшілік мақалалардың авторы.
Нәрікбаев Мақсұт Сұлтанұлы
Нәрікбаев Мақсұт Сұлтанұлы – (2000 ж. -2007 ж.), (2012 ж. -2013 ж.) КАЗГЮУ Университетінің құрметті ректоры, Қазақстанның мемлекет қайраткері, Қазақстанның Бас прокуроры (1995 ж.-1996 ж.), Қазақстан Жоғарғы Сотының Төрағасы (1996-2000 ж.), Жоғары Сот Кеңесінің Төрағасы болды (2003-2006 жылдары), 2-сыныпты мемлекеттік әділет кеңесшісі, жоғары біліктілік сыныбының судьясы, заң ғылымдарының докторы, профессор.
Белгілі қоғам және саяси қайраткер бола отырып, егемен Қазақстанның мемлекеттілігін құқықтық қалыптастыру мен нығайту жолында белсенді атсалысты.
ҚР Президенті Әкімшілігі жанындағы Құқық қорғау қызметі туралы заңнаманы жетілдіру жөніндегі тұрақты жұмыс тобының құрамында жұмыс істеді. «Прокуратура туралы» және «Соттар және судьялардың құрылымы туралы» (1994-95 жж.) жобаларын дайындау кезінде жұмыс топтарының жетекшісі болды.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес және мемлекеттік қызметшілердің қызметтік әдепті сақтауы мәселелері жөніндегі ҚР Президенті жанындағы комиссияның мүшесі (2002), ҚР Жоғары Сот Кеңесінің мүшесі (1990-шы жылдардың екінші жартысында, 2002-09 жж., сондай-ақ 2003-06 жж. – ҚР Жоғары Сот Кеңесінің төрағасы), ҚР Президенті жанындағы Адам құқықтары жөніндегі комиссияның мүшесі (2003-2011 жж.), ҚР Президенті жанындағы Құқықтық саясат жөніндегі кеңестің мүшесі (2003 жылдан бастап), Қазақстан халқы Ассамблеясының мүшесі (2010 жылдан бастап), ҚР Парламенті Мәжілісі жанындағы Қоғамдық палата Төрағасының орынбасары болып қызмет атқарды.
2001 жылы «Құқықтық Қазақстан үшін» республикалық азаматтық қозғалысы» қоғамдық бірлестігін құрды, ал 2004 жылғы сәуірде оның бастамасымен ұйымдастырылған Қазақстан демократиялық партиясының (ҚДП) құрылтай съезінде оның Төрағасы болып сайланды. Қазақстандағы әлемдік қаржы дағдарысының салдарын еңсеру бойынша оңтайлы шешімдерді іздеу мәселелері жөніндегі Партияаралық кеңес отырыстарының ең белсенді қатысушыларының бірі болды.
2012 жылғы сәуірден бастап – «Әділет» партиясының құрметті Төрағасы (көшбасшысы).
Заң ғылымдарының алты докторының ғылыми кеңесшісі және заң ғылымдары бойынша жеті кандидаттық диссертацияның ғылыми жетекшісі.
КАЗГЮУ жанындағы докторлық диссертацияларды қорғау жөніндегі Диссертациялық кеңестің мүшесі.
Шайкенов Нағашбай Аманғалиұлы
Шайкенов Нағашбай Аманғалиұлы (1998 ж.-2000 ж.) КАЗГЮУ Университетінің құрметті ректоры, қазақстандық ғалым-заңгер және саяси қайраткері, заң ғылымдарының докторы, профессор.

Н.А. Шайкенов ірі ғалым, талантты профессор. Ол құқықтық ғылымның тұжырымдамалық мәселелерін дамытуға айтарлықтай үлес қосты: құқықтың мәні, қоғамдағы құқық пен мүдделер, құқықтық қоғамды қалыптастыру, нарықтық өзгерістерді құқықтық қамтамасыз ету. Бірқатар маңызды заңнамалық актілердің жобаларын жасауға белсенді атсалысты. Әділет министрі болған тұста Құқықтық реформа үшін табанды күрес жүргізді, Әділет министрлігін қайта жандандырды, оның функциялары мен міндеттерін қайта қарады, нәтижесінде Әділет министрлігі құқық қорғау органдары жүйесінде басқарушы мәртебеге ие болды. Қазақстан Республикасы Президентінің қаулысымен бекітілген (1994) Құқықтық реформаның мемлекеттік бағдарламасын негізгі әзірлеушілердің бірі болды. Құқықтық реформа бағдарламасы шеңберінде қоғамдағы құқықтың рөлін арттыруға, жүзеге асырылып жатқан реформалардың қажетті заңнамалық және құқық қолдану базасын құруға бағытталған шаралар кешенін қабылдады.


Оның бастамасы бойынша Құқықтық реформаның басым бағыттарының бірі – заң кадрларын даярлау болды. Мамандандырылған жоғары заң мекемесінің ашылуы Н.А. Шайкеновтың тікелей қатысуының арқасында жүзеге асырылған болатын.



30-дан астам жұмыс жарық көрді, оның ішінде 1 монография, шетелде 2 жұмыс жарияланды. Н.А. Шайкеновтың көпжылдық теориялық зерттеулерінің нәтижесі ретінде 1990 жылы Свердловск қаласында жарияланған «Жеке тұлғаның мүдделерін құқықтық қамтамасыз ету» атты іргелі еңбегін атап өтуге болады.

Ударцев Сергей Федорович
Сергей Федорович Ударцев, 2007-2009 жылдары КазГЮУ Ректоры – M.S. Narıkbaev atyndağy KAZGUU Unıversıteti-нің құрметті ректоры, белгілі қазақстандық ғалым-заңгер және қоғам қайраткері, заң ғылымдарының докторы, профессор, «Құқық және мемлекет» журналының бас редакторы (2013-2022), Қазақстанның құрметті заңгері. Құқықтық саясат, конституциялық заңнама және мемлекеттік басқару ҒЗИ директоры. Қазақстанның бірінші Конституциялық Сотының судьясы (1992-1995), Қазақстан Республикасының қайта құрылған Конституциялық Сотының бірінші құрамының судьясы (2023 ж. қаңтарынан бастап), ҚР Президенті жанындағы Адам құқықтары жөніндегі комиссияның мүшесі.
Әр жылдары Қазақстанның Жоғары аттестаттау комитетінің заң ғылымдары жөніндегі Сараптамалық кеңесі, ҚР Президенті жанындағы Адам құқықтары жөніндегі комиссияның сараптамалық кеңесі, Білім сапасын бақылау жөніндегі тәуелсіз агенттіктің Аккредиттеу кеңесінің Төрағасы қызметтерін атқарды, сондай-ақ, ҚР Конституциялық Кеңесі мен ҚР Жоғарғы Соты жанындағы ғылыми-консультативтік кеңестері, Жоғары Сот Кеңесінің Біліктілік комиссиясы, Ұлттық ғылыми кеңесі, Әлеуметтік және гуманитарлық ғылымдар жөніндегі кеңес, Қазақстан Халқы Ассамблеясының Ғылыми-сараптамалық кеңесінің мүшесі болды. Бірқатар қазақстандық және шетелдік ғылыми журналдардың редакциялық алқалары мен редакциялық кеңестерінің мүшесі.
Құқықтық және саяси ілімдер тарихы, құқық философиясы, мемлекет және құқық теориясы, конституциялық құқық, азаматтық құқық, мемлекет және Қазақстан құқығы тарихы, Қазақстанның заң ғылымы және заң білімі тарихы бойынша жарық көрген 750-ден астам ғылыми, ғылыми-танымал және әдістемелік жұмыстардың авторы. Шамамен 140 ғылыми жұмысы Қазақстаннан тыс жерлерде жарияланды.
Когамов Марат Чекишевич
Заң ғылымдарының докторы, профессор
М.Ш. Қоғамовтың қызметтік тізімі
1. Қоғамов Марат Шекішұлы, 01.01.1959 жылы Жетісу облысы (Талдықорған облысы) Ақсу ауданы Ақсу ауылында дүниеге келді.
2. 1980 жылы КСРО ІІМ Қарағанды жоғары мектебін үздік бітірген, мамандығы – тергеу-криминалистикасы, Ф.Э. Дзержинский атындағы стипендиат.
1980 жылы Қазақ КСР Ғылым академиясы Президиумының «Құқық саласындағы үздік студенттік жұмыс үшін» дипломымен марапатталған. Дипломға Қазақ КСР Ғылым академиясының Президенті А. Қонаев қол қойып, өзі табыстады.
3. 1983 жылы Ф.Э. Дзержинский атындағы Киев жоғары мектебінің адъюнктурасын заң ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесіне іздену үшін диссертация қорғап, мерзімінен бұрын аяқтады (күндізгі бөлім).
4. 1982 жылы (23 жасында) Т.Г. Шевченко атындағы Киев мемлекеттік университетінде (Киев қ.) заң ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесіне іздену үшін «Алдын ала тергеу процесінде қылмыстардың алдын алудың құқықтық және ұйымдастырушылық мәселелері (Қазақ КСР ІІМ Тергеу аппараттарының материалдары бойынша)» тақырыбында диссертациясын қорғады, ғылыми жетекшісі – з.ғ.д., профессор Сусло Д.С., оппоненттері – з.ғ.д., профессор Лившиц Ю.Д., з.ғ.к. Короткий Н.Н.; жетекші ұйым – Ф.Э. Дзержинский атындағы Харьков заң институты.
5. 1997 жылы Т.Г. Шевченко атындағы Киев мемлекеттік университетінде (Киев қ.) заң ғылымдарының докторы ғылыми дәрежесін алу үшін «Қазақстан Республикасындағы қылмыстарды тергеуді жетілдірудің өзекті мәселелері» тақырыбында диссертациясын қорғады, ғылыми кеңесшісі – з.ғ.д., профессор Михеенко М.М., ресми оппоненттері – з.ғ.д., профессор Бахин В.П.; з.ғ.д., профессор Зеленецкий В.С.; з.ғ.д, профессор В.Г. Лукашевич; жетекші ұйым – Украина Білім министрлігінің Иван Франко атындағы Львов мемлекеттік университеті.
6. Заң ғылымдарының кандидаты, 1982 жыл; заң ғылымдарының докторы, 1997 жыл; докторлық дәрежесін Қазақстандағы нострификациялау – 1999 жыл.
7. Академиялық атағы – доцент, 2000 жыл; академиялық атағы – профессор, 2000 жыл.
8. Негізгі оқу, жұмыс орындары (жылдары):
1966-1976 жылдары – Талдықорған облысы, Қаратал ауданы, Үштөбе қаласы, № 51 орта мектебінің оқушысы.
Мектеп жылдары (жазғы кезеңде) – күріш алқаптарында, ет комбинатында, киіз үй фабрикасында жұмыс істеді. (Талдықорған облысы, Қаратал ауданы, Үштөбе қаласы).
1976-1980 жылдары – КСРО ІІМ Қарағанды ЖМ білім алды.
1980-1983 жылдары – КСРО ІІМ Ф.Э. Дзержинский атындағы Киев жоғары мектебінің адъюнкті.
1983-1985 жылдары – КСРО ІІМ Қарағанды ЖМ Қылмыстық құқық және процесі кафедрасының аға оқытушысы, оқытушысы.
1985-1988 жылдары – Талдықорған облысы Қаратал аудандық атқарушы комитетінің ІІБ СМҰҚК бөлімшесінің аға оперативтік уәкілі, бастығы.
1988-1991 жылдары – Талдықорған қалалық атқарушы комитеті ІІБ СМҰҚКБ оперативтік уәкілі, Талдықорған облысы ІІБ СМҰҚКБ аса маңызды істер жөніндегі оперативтік уәкілі.
1991-1992 жылдары – Талдықорған облысы ІІБ СМҰКБ бастығының орынбасары.
1992-1994 жылдары – Талдықорған облысы бойынша ҚР ІІМ ҰҚСЖҚКБ бөлімшесінің сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес тобының аса маңызды істер жөніндегі аға оперативтік уәкілі.
1994-1995 жылдары – Талдықорған облысы ІІБ Штабының бастығы.
1995-1996 жылдары – ҚР ІІМ Бас басқармасы-Штабының Құқықтық қамтамасыз ету және сыртқы байланыстар басқармасы бастығының орынбасары – ҚР ІІМ Бас басқармасы-Штабының Құқықтық қамтамасыз ету бөлімінің бастығы;
ҚР ІІМ Бас басқармасы-Штабының бастығының орынбасары – Штабтың Құқықтық қамтамасыз ету және сыртқы байланыстар басқармасының бастығы.
1996-1997 жылдары – ҚР Мемлекеттік тергеу комитеті Төрағасының кеңесшісі;
ҚР МТК Ұйымдастыру-кадрлық департаменті бастығының орынбасары – Департаменттің Ұйымдастыру-инспекторлық басқармасының бастығы;
ҚР МТК департаменті бастығының орынбасары (Ақмола қ.).
1997-1999 жылдары – ҚР Хатшылық алқасының аса маңызды істері жөніндегі аға инспекторы;
ҚР ҚМ Салық полициясы департаменті Тергеу басқармасының бастығы – директор орынбасары;
ҚР ҚМ Салық полициясы комитеті Төрағасының тергеу жөніндегі орынбасарының м.а.;
ҚР ҚМ Салық полициясы комитеті Төрағасының консультациялық тобының басшысы – Қоғамдық байланыстар орталығының аса маңызды істер жөніндегі аға инспекторы.
1999-2001 жылдары – ҚР Салық полициясы академиясының бірінші басшысы – ҚР МКМ Салық полициясы комитеті Төрағасының орынбасары.
2001-2003 жылдары – ҚР Қаржы полициясы агенттігінің Қаржы полициясы академиясының басшысы.
2003-2004 жылдары – Қазақ гуманитарлық-заң университетінің бірінші проректоры.
2004-2007 жылдары – ҚР Қаржы полициясы агенттігінің Қаржы полициясы Академиясының бастығы.
2007 жыл (наурыз – қыркүйек) – ҚР Президенті Әкімшілігі Қауіпсіздік Кеңесі Хатшылығының бас инспекторы.
2007-2009 жылдары – Әділет министрлігі Заңнама институтының бас ғылыми қызметкері;
С. Есқараев атындағы Бас прокуратура институтының сарапшысы.
2009-2012 жылдары – Қазақ гуманитарлық-заң университетінің Ректоры.
2012-2017 жылдары – КАЗГЮУ Университетінің Қылмыстық-процестік зерттеулер және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл ҒЗИ директоры.
2014 жылғы 17 сәуірден бастап бір уақытта – КАЗГЮУ Университетінің Ғылыми сараптама және талдау институтының директоры,
сондай-ақ, M.S. Narıkbaev atyndağy KAZGUU Unıversıteti-нің Профессорлар кеңсесінің Ғылыми-зерттеу жобаларының қылмыстық сот төрелігі және ғылыми құқықтық сараптама мәселелері жөніндегі жетекшісі.
2017 – қазіргі уақытқа дейін – M.S. Narıkbaev atyndağy KAZGUU Unıversıteti-нің Профессорлар кеңсесінің Ғылыми-зерттеу жобаларының Қылмыстық сот төрелігі және ғылыми құқықтық сараптама мәселелері жөніндегі жетекшісі.
Сонымен бір уақытта Университеттің Ғылыми сараптама және талдау институтының директоры.
M.S. Narıkbaev atyndağy KAZGUU Unıversıteti-нің құрметті Ректоры.
9. ҚР Президенті жанындағы Құқық қорғау органдарындағы кадр саясаты жөніндегі комиссияның мүшесі (2016-2022 жж.).
ҚР Ішкі істер органдары қызметінің мәселелері жөніндегі Қоғамдық кеңестің төрағасы (2014 – наурыз 2022 ж.).
ҚР ІІМ Б. Бейсенов атындағы Қарағанды академиясының PhD докторлық диссертацияларын қорғау жөніндегі кеңесінің төрағасы.
Қазақстан Республикасының орталық мемлекеттік органдары жанындағы түрлі ғылыми-консультативтік кеңестердің мүшесі және сарапшысы. Бірқатар жетекші халықаралық және ұлттық құқық қорғау үкіметтік емес ұйымдарының сарапшысы.
2002-2007 жылдар аралығында ҚР Президенті жанындағы Құқықтық саясат жөніндегі кеңестің мүшесі болды («Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Құқықтық саясат жөніндегі кеңесті құру туралы» Президенттің 19.02. 2002 жылғы № 303-өкімі).
1999 жылдан 2015 жылға дейін Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жанындағы Ғылыми-консультативтік кеңестің мүшесі.
10. 1997 жылғы ҚР ҚПК жобасының тең авторы; сарапшы, консультант, 2014 жылғы ҚР ҚПК жаңа редакциясының жобасының тең авторы.
11. Бірнеше жыл бойы кандидат, заң ғылымдарының докторы, КАЗГЮУ Университетінің PhD докторы ғылыми дәрежесіне іздену үшін Диссертацияларды қорғау жөніндегі кеңестің Төрағасы, елдің жекелеген құқық қорғау жоғары оқу орындарының докторлық кеңестерінің мүшесі, ҚР БҒМ ЖАК сарапшысы, диссертацияларды қорғауда бірнеше рет ресми оппонент (рецензент) және т.б. болды.
Қазіргі уақытта – ҚР ІІМ Б. Бейсенов атындағы Қарағанды академиясының PhD докторы академиялық дәрежесіне іздену үшін Диссертацияларды қорғау жөніндегі Кеңестің Төрағасы.
12. Ғылыми мамандандырулар: қылмыстық процесс, қылмыстық іс жүргізу құқығы, жедел-іздестіру қызметі, прокурорлық қадағалау, қылмыстық сот төрелігі, адвокаттық қызмет, адам құқықтарын қорғау, қылмыстық сот төрелігіне байланысты құқықтың басқа да салалары т.б.
13. Ғылыми консультант (заң ғылымдарының докторы ғылыми дәрежесіне ізденуге арналған диссертациялар – 3):
1) Мукашев Г.М. «Қоғамның қауіпсіздігін қамтамасыз етудің әдіснамалық және криминологиялық мәселелері (алдын алу-құқықтық, адамгершілік-құндылық аспектілері)», 2005;
2) Булеулиев Б.Т. «Алқабилер қатысатын сот: Қазақстан Республикасындағы қалыптасу мәселелері және даму перспективалары», 2010;
3) Таймерденов М. «Негізгі сот ісіндегі сот әрекеттері: қылмыстық іс жүргізу және сот-медициналық аспектілер», 2010.
Ғылыми жетекші (заң ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесіне ізденуге арналған диссертациялар – 16):
Сабуров Д.К. «Қазақстан Республикасының Әскери полиция органдарында алдын ала анықтау жүргізудің ерекшеліктері», 2001;
Ералина Л.А. «Қылмыстық істердің тергелуі: тарих және қазіргі заман», 2002;
Алимағамбетов Е.Ж. «Шетелдік азаматтарға қатысты қылмыстық қудалау», 2002;
Абдуллаев С.Ж. «Қылмыстарды тергеудегі криминалистикалық сараптама: логикалық-тұжырымдамалық және ұйымдастырушылық мәселелер», 2003;
Куштарова Г.А. «Қазақстан Республикасының кеден қызметі органдарында алдын ала анықтау: процестік-құқықтық проблемалар», 2004;
Керимова К.К. «Соттың қылмыстық істерді қосымша тергеуге қайтаруы: тарих және қазіргі заман», 2005;
Хан В.В. «Сотқа дейінгі қылмыстық іс жүргізудің англо-саксондық моделі (Англия мен АҚШ-тың қазіргі заңдарының мысалында)», 2007;
Булеулиев Б.Т. «Қазақстан Республикасындағы алқабилер сотының ұйымдастырушылық-құқықтық негіздері: тарих және қазіргі заман», 2007;
Темиралиев Т.С. «Тергеушінің іс жүргізу мәртебесі: тарих, қазіргі заман және даму перспективалары», 2007;
Турниязов Е.Е. «Экономикалық қылмыстар бойынша тергеуге дейінгі тексерудің құқықтық және ұйымдастырушылық негіздері», 2008;
Асатов М.Ш. «Монополиялық әрекеттерге және бәсекелестікті шектеуге байланысты қылмыстарды тергеу мәселелері», 2008;
Нигматулин А.Ю. «Заңсыз жолмен сатып алынған ақша қаражатын немесе өзге де мүлікті жария етуді тергеу әдістемесі: жедел-іздестіруді қамтамасыз ету мәселелері», 2008;
Омрали А.О. «Қазақстан Республикасындағы сот билігінің әлеуметтік-бақылау функциясын дамыту мәселелері», 2009;
Енсебаева А.Р. «Кәмелетке толмағандардың істері бойынша қылмыстық сот ісін жүргізуді дамытудың негізгі кезеңдері», 2010;
Кошекова С.М. «Жәбірленушінің жоғалуы ретінде жасырылған қасақана кісі өлтіруді тергеудің ерекшеліктері», 2010.
Ғылыми жетекші (PhD ғылыми дәрежесін алуға арналған диссертациялар – 1):
1) Бектибаева О.С. «Қылмыстық істер бойынша қорғау жағдайлары және оларды шешу тактикасы», 2014.
15. Қазіргі уақытта жарияланған ғылыми еңбектердің жалпы саны – 400.
16. Ғылыми жұмыстардың негізгі бағыттары мен тақырыптары
- Конституция – құлшылық етушілер үшін Құран немесе Библия, сондай-ақ Қазақстан Республикасы заңдарының заңы ретінде;
- конституциялық заңдылықтың доктринасы мен практикасын қалыптастыру;
- құқық нормаларын түсіндіру;
- қылмыстық процестің, сот төрелігінің және қылмыстық істер бойынша сотқа дейінгі тергеудің конституциялық негіздері;
-қылмыстық сот ісін жүргізудегі алдын ала тергеудің, жедел-іздестіру қызметінің, прокурорлық қадағалаудың, адвокаттық және сот қызметінің түбегейлі, өзекті мәселелері;
- іс жүргізу және тергеу әрекеттерін жүргізу тактикасы;
- қылмыстардың жекелеген түрлерін, оның ішінде азаптауды, тапсырысты кісі өлтіруді, экономикалық және сыбайлас жемқорлық қылмыстарды ашу және тергеу әдістемесі;
- тергеушінің, прокурордың және қылмыстық істер жөніндегі соттың алдын алу қызметі;
- сыбайлас жемқорлықты анықтау және оған қарсы іс-қимыл әдістері;
- құқықтық актілер жобаларының ғылыми құқықтық, сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптамасын жетілдіру;
- алқабилер соты, азаптаулардың алдын алу, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл, адам саудасы, өлім жазасы, өмір бойы бас бостандығынан айыру, гендерлік саясат, ішкі істер органдарының қызметі, Жеке детективтік қызмет мәселелері жөніндегі қоғамдық кеңес және т.б. мәселелер бойынша ғылыми және өзге де зерттеулер мен жұмыстар циклі.
17. Жарияланған зерттеулерде әзірленген және ұсынылған негізгі идеялар мен тұжырымдамалар:
1) Елдің конституциялық немесе салалық құқығында «Конституция» ұғымын (қазіргі уақытта жоқ) бекіту қажеттілігі туралы;
2) Елдің қылмыстық қудалау органдарының бірыңғай ұйымдық құрылымдарында тергеу және жедел-іздестіру аппараттарының күш-жігерін біріктіру идеологиясын (МТК типі бойынша) сақтау туралы;
3) Тергеушінің, прокурордың және қылмыстық істер жөніндегі соттың алдын алу қызметіндегі сабақтастықты сақтау туралы;
4) Қылмыстық істі қозғауға негіздемелерді тергеуге дейінгі тексеру кезеңін, бас тарту материалдары институтын және қылмыстық істі қозғау кезеңін тарату туралы;
5) Қаржы полициясы академиясының базасында Құқық қорғау органдары академиясын құру туралы;
6) Қылмыстық істер бойынша тергеушінің жұмысына бақылау-қадағалау араласуының негіздерін қысқарту және «Тергеушінің мәртебесі туралы» заңды қабылдау қажеттілігі туралы;
7) Сот қызметінің сотқа дейінгі қылмыстық процестің тиімділігін арттыруға әсері туралы;
8) Қылмыстық істен жол берілмейтін дәлелдемелерді алып тастау, азаптау фактілері бойынша қылмыстық істерді тергеп-тексеру және қарау, ұйымдасқан қылмыс туралы істерді тергеп-тексеру және қарау, сыбайлас жемқорлыққа қарсы істерді тергеп-тексеру және қарау, әйел жынысты адамдар жасаған қылмыстар туралы істерді тергеп-тексеру және қарау, медиацияны жүзеге асыру және т.б. мәселелер бойынша ҚР ҚПК-де сот ісін жүргізудің арнайы процестік нысандарын бекіту туралы;
9) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл факторы ретінде мемлекеттік көрсетілетін қызметтер институты туралы;
10) Қылмыстық сот ісін жүргізудегі ұлттық тергеу қызметінің тұжырымдамасы (практик пен ғалымның ұстанымы)// Заң газеті. 2006. 18 шілде. № 131 (1111); ҚР ӘМ заңнама институтының хабаршысы. 2006. № 3. 71-75-б.; Адвокаттық практика. М. Заңгер, 2007. № 7. 38-41-б.;
11) Қылмыстық сот ісін жүргізуде сот қызметін одан әрі дамыту тұжырымдамасы (негізгі бағыттардың жобасы)// Заң газеті. 2006. 04 тамыз. № 143 (1123); сондай-ақ, қараңыз, Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік басқару жүйесін жаңғырту: іске асырудың негізгі басымдықтары мен тетіктері: халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары. Астана. ҚР Президенті жанындағы Мемлекеттік басқару академиясы, 2006; 140-148-б.; сондай-ақ, қараңыз, ҚР ӘМ заңнама институтының хабаршысы. 2006. № 4. 72-78-б.;
12) Қазақстан Республикасының қылмыстық сот ісін жүргізуді одан әрі дамыту тұжырымдамасы (негізгі бағыттар) // ҚР заңнамасы жүйесін дамытудың теориялық мәселелері: тенденциялар мен перспективалар. Халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдарының жинағы, 12 сәуір 2007 ж. Астана. ҚР ӘМ заңнама институты, 2007. 296-310-б.;
13) Қылмыстық іс жүргізу заңнамасын жетілдіру тұжырымдамасы (презентация, сөз сөйлеу стенограммасы) // ҚР заңнамасы жүйесін дамытудың теориялық мәселелері: үрдістер мен перспективалар. Халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдарының жинағы, 12 сәуір 2007 ж. Астана. ҚР ӘМ заңнама институты, 2007. 311-315-б.;
14) ҚР Парламентінің өзі қабылдайтын заңдарды түсіндіруге құқығы жоқ;
15) Қылмыстық қудалаудың Конституциялық функциясының және прокуратура органдарының қылмыстық процестегі жаңа миссиясының мазмұны туралы;
16) ҚР ҚПК-де қылмыстық процестегі адвокаттардың құқық қорғау функциясының арнайы кеңейтілген Қылмыстық-процестік нысанын регламенттеу туралы;
17) Конституциялық Сот, мемлекет Конституциясының жаңа «оққағары» ретінде және т.б.
18. Негізгі кітаптар (бірлескен авторлық, бірлескен авторлықсыз):
- Қоғамов М.Ш. Қазақстан Республикасының 1997 жылғы жаңа Қылмыстық процестік кодексінің тарауларына қысқаша ғылыми-практикалық түсініктемелер. Алматы: Аян Әдет, 1998, – 88-б.;
- Қоғамов М.Ш. Қазақстан Республикасының 1997 жылғы Қылмыстық процестік кодексіне түсініктемелер. Алматы: Жеті Жарғы, 2008. – 896-б.;
- Қоғамов М.Ш. Қазақстан Республикасының 2014 жылғы Қылмыстық процестік кодексіне түсініктемелер. Жалпы және ерекше бөлімдер (үзінді) / Алматы: Жеті Жарғы, 2015. – 352-б.;
- Қоғамов М.Ш. Қазақстан Республикасының Қылмыстық процестік кодексіне түсініктемелер (ҚР Заңдарының 2015 жылғы 31 қазан және 24 қарашадағы редакциясындағы ҚПК нормаларының баптары бойынша/ Алматы: Жеті Жарғы, 2015. – 192-б.;
- Қоғамов М.Ш. Қазақстан Республикасының 2014 жылғы Қылмыстық процестік кодексіне түсініктемелер / Алматы: Жеті Жарғы, 2015. 2 томдық. 1-том, 648-б.; 2-том, – 944-б. (Бірінші басылым);
- Қоғамов М.Ш. Қазақстан Республикасының 2014 жылғы Қылмыстық процестік кодексіне түсініктемелер / Алматы: Жеті Жарғы, 2018. 2 томдық. 1-том, – 736-б.; 2-том, – 1000-б. (Екінші басылым);
- Қоғамов М.Ш. Қазақстан Республикасының 2014 жылғы қылмыстық іс жүргізу кодексіне комментарийлер / Алматы: Жеті Жарғы, 2020. 2-томдық. 1-том, – 752 с.; 2-том, – 1016-б. (Үшінші басылым);
- Қоғамов М.Ш. Қазақстан Республикасының жоғары оқу орындарындағы академиялық сыбайлас жемқорлық: сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл схемалары мен әдістері. Оқу-практикалық құрал. Алматы: Жеті Жарғы, 2016. – 56-б. (бірл. авт.);
- Қоғамов М.Ш. Заң шығару әліпбиі. Оқу құралы. Алматы: Жеті Жарғы, 2015. – 88-б. (бірл. авт.);
- Қоғамов М.Ш. Қазақстан Республикасының Қылмыстық процестік құқық және қылмыстық процесс дегеніміз не? Оқу құралы. Алматы. Жеті Жарғы, 2013. – 44-б.;
- Қоғамов М.Ш. Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу құқығы. Қылмыстық іс қозғалысы. Оқулық / з.ғ.д., проф. М.Ш. Қоғамов және з.ғ.к., доцент А.А. Касимов редакциясында / Авторлар ұжымы. Алматы, Жеті Жарғы, 2013 (бірл. авт.), 1016-б.;
- Қоғамов М.Ш. Қазақстан Республикасының заңнамасы бойынша жедел-іздестіру және қылмыстық-процестік қызметтегі азаматтардан сұрау тактикасының негіздері. Оқу-практикалық құрал. Астана, 2005 (бірл. авт.);
- Қоғамов М.Ш. Қазақ КСР Ішкі істер органдарында алдын ала анықтау. Оқу құралы. Қарағанды: КСРО ІІМ ЖМ, 1990 (бірл. авт.);
- Қоғамов М.Ш. Қазақ КСР Қылмыстық процесі. Ерекше бөлім. Қылмыстық іс қозғалысы. Оқулық. Алматы. Ана Тілі, 1991 (бірл. авт.);
- Қоғамов М.Ш. Мемлекеттік тергеу комитеті: нұсқалары, тәжірибесі, мәселелері, шешімдері. Монография. Алматы: Жеті Жарғы, 1997 (2-басылым. 2005 ж.);
- Қоғамов М.Ш. Қазақстан Республикасындағы қылмыстық істерді алдын ала тергеу. Монография. Алматы: Аян Әдет, 1998 (2005 ж. 2-басылым);
- Қоғамов М.Ш. Тапсырыс бойынша кісі өлтіруді тергеу әдістемесі: оқу құралы. Алматы: Өркениет, 1999 (бірл. авт.);
- Қоғамов М.Ш. Алдын ала тергеуде жауап алу. Монография, Алматы. Өркениет, 1999 (бірл. авт.) (2004 ж. 2-басылым);
- Қоғамов М.Ш. Тергеушінің алдын алу қызметі және оның тиімділігі. Оқу құралы. Қарағанды. КСРО ІІМ ЖМ, 1986 және басқалар.
Сонымен қатар, ғылыми еңбектер жинақтарында, ғылыми журналдарда мақалаларының, сондай-ақ орталық қоғамдық-саяси журналдар мен газеттерде қоғамдық-саяси мақалаларының тұрақты және дәйекті жариялануы, қоғамның және мемлекеттің құқықтық жүйесінің өзекті мәселелері бойынша елдің жетекші телеарналарында және өзге де БАҚ-та сөйлеген сөздері.
КАЗГЮУ Университетінің «Құқық және мемлекет», Жоғарғы Сот судьялары Одағының «Заңгер», «Бала және құқық» және т.б. журналдардың редакциялық кеңестері мен редакциялық алқаларының мүшесі.
19. Қазақстандық және шетелдік басылымдарда жарияланған ғылым үшін аса маңызды мақалалары, кітаптардағы бөлімдері:
1) Тоқтатылған қылмыстық істер бойынша қылмыстардың алдын алу // Қазақ КСР ІІМ хабаршысы. 1981. № 82, 15-18-б.;
2) Тергеушінің жәбірленушінің және психикалық аурумен ауыратын адамдардың мінез-құлқына байланысты профилактикалық қызметі // Ішкі істер органдарының қызметін жетілдірудің әдіснамалық, ұйымдастырушылық және құқықтық мәселелері. Киев. КСРО ІІМ Жоғары мектебі, 1984. 76-85-б.;
3) Халық депутаттарының мәртебесі және қылмыстық процестің мәселелері // Заң газеті. 1995. 8 шілде;
4) ҚР алдын ала тергеу органдарының қызметін реформалаудың ықтимал жолдары туралы // Заң газеті, 1995. 21 шілде;
5) Тергеуші «Золушка» болмауы керек // Казахстанская правда, 2000, 13 шілде;
6) ЖІҚ: прокурорлық қадағалаудың құқықтық негіздері және қылмыспен күрес практикасының қажеттіліктері // Заң және уақыт. 2002. № 3. 93-98-б.;
7) Азаматтық жоғары оқу орындарында заң кадрларын даярлау // Заң білімін реформалау: шындық, проблемалар мен перспективалар. Ғылыми-практикалық конференция материалдары. Астана, 2003. 13-15-б.;
8) Қазақстанның қылмыстық процесінің өзекті мәселелері: алқабилер соты және соттың қамауға алуына санкция беру туралы, ақталмайтын себептер бойынша қылмыстық істі қозғау, қосымша тергеу, тоқтату мәселелері // «Қылмыстық іс жүргізу ғылымының мектептері мен бағыттары» Халықаралық сот төрелігіне жәрдемдесу қауымдастығының құрылтай конференциясындағы баяндамалар мен хабарламалар. Санкт-Петербург, 2005. 42-53-б.;
9) Алқабилер соты: оңтайлы шешім // Казахстанская правда. 2005. № 299-300;
10) Төтенше жағдайлар және құқық қорғау органдары туралы заңнаманың құқықтық мониторингі // Норма шығару қызметінің сапасын арттыру құралы ретінде құқықтық мониторинг. Халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдарының жинағы, 2007 жылғы 30 қазан. Астана: ҚР Заңнама институты, 2007. 56-58-б.;
11) Қылмыстық істер бойынша құқық қорғау органдары мен сот төрелігін реформалау (1991-2008 жылдар кезеңіндегі ретроспективті және даму перспективаларын үзінді талдау) // ҚР Заңнама институтының хабаршысы. 2009. № 1. 64-73-б.; № 2. 78-88-б.;
12) Заң шығару процесі: тиімділік және құқықтық мәдениет // ҚР Адам құқықтары жөніндегі уәкілінің ақпараттық бюллетені. 2009. № 3. 55-58-б.;
13) Қазақстанның жаңа құқық қорғау жүйесі туралы мәселесіне қатысты// Адам және заң (газет). 2010. 31 наурыз;
14) «Сыртқы барлау органдары туралы» заң жобасының тарихы мен мақсаты// Адам және заң (газет). 2010. 4 мамыр;
15) Қазақстан Республикасының гендерлік және қылмыстық саясатының өзара байланысы // «Қазақстандағы гендерлік саясат: билік және қоғам» халықаралық ҰКП материалдары, Семей, Қазақ гуманитарлық-заң инновациялық университеті, 2010. 20-23-б.;
16) «Қылмыстық» құқықтағы «әйелдер» нормалары туралы // Казахстанская правда. 2010. 30 маусым;
17) Конституция – Қазақстан Республикасы заңдарының Заңы // Конституция-мемлекеттің демократиялық дамуының негізі. Халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары, 2010 жылғы 27-28 тамыз. Астана. ҚР Конституциялық Кеңесі, Гумилев атындағы ЕҰУ. 256-257-б.;
18) Заңды тұлғалардың қылмыстық жауаптылығы: осы санаттағы істер бойынша алдын ала тергеуді қылмыстық-процестік реттеу мәселелері // ҚР Тәуелсіздігінің 20 жылы: жетістіктері мен даму перспективалары. Халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары. Қарағанды. ҚР ІІМ Б. Бейсенов атындағы Қарағанды академиясы, 2011. 1-т. 66-67-б.;
19) Қылмыстық іс жүргізу қағидаттары контекстінде ҚР Жоғарғы Сотының қылмыстық іс жүргізу құзыретін жетілдіру // Сот төрелігін іске асыру кезіндегі сот пен судьяның тәуелсіздігі: құқық қолдану практикасының мәселелері және заңнамалық реттеудің перспективалары. Конференция материалдарының жинағы. Астана. ҚР Парламенті Сенаты, 2011;
20) Қылмыстық істі мәні бойынша шешу жөніндегі сот өкілеттіктерінің тараптардың бәсекелестігі мен тең құқықтылығы қағидатының идеологиясымен арақатынасы // ҚР Президентінің жолдауы аясында сот және құқық қорғау жүйелерін жаңғырту. Ғылыми-практикалық конференция материалдары, 2012 жылғы 13 сәуір. Астана, 2012. 49-52-б.;
21) Қазақстан Республикасындағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдың конституциялық негіздері // Ұлттың жаңа саяси бағыты: сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдағы мемлекет пен қоғам. Халықаралдық ғылым-тәжірибелік конференция материалдарының жинағы. Астана, 2013 (Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес Республикалық Қоғамдық кеңесі). 56-59-б.;
22) Қазақстанның құқық қорғау жүйесін жаңғырту: тарих және қазіргі заман, шындықтар мен перспективалар // Қазақстанның құқық қорғау органдарын жаңғырту: түйінді проблемалар мен шешімдер. Халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдарының жинағы. Астана: КазГЮУ, 2013. 24-27-б;
23) Алдын ала тергеу мен сот сатыларының өзара байланысы: қылмыстық процестің сотқа дейінгі сатысында прокурорлық қадағалау нені көздеуі тиіс // Қылмыстық процестің сотқа дейінгі сатысының заңдылығын қадағалауды жақсарту жөніндегі проблемалық мәселелер мен ұсыныстар. Семинар-кеңестің материалдары. Астана. ҚР Бас прокуратурасы, 2013. 10-13-б.;
24) Қазақстан Республикасы Қылмыстық процесінің конституциялық негіздері // Конституция – қоғам мен мемлекеттің даму стратегиясының негізі. Халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдарының жинағы, 2013 жылғы 29-30 тамыз. Астана. «Идеал-ИС 2009», 2013. 232-233-б.;
25) Жаңа ҚПК контекстіндегі айыптау, қорғау, сот төрелігі // Казахстанская правда. 2014. 15 шілде;
26) Конституциялық Кеңес: конституциялық заңдылықтың доктринасы мен практикасын қалыптастыру // Қазақстандағы конституциялық бақылау: конституционализмді бекіту доктринасы мен практикасы. Коллек. монография. Алматы. Раритет, 2015. 51-55-б.;
27) Тергеушінің іс жүргізу дербестігі: күзетке бақылау-қадағалау араласуының шегі // (Республикалық құқықтық, қоғамдық-саяси газет, ҚР ІІМ. 2016. 30 наурыз;
28) Заң шығару үшін заң шығару – ешқайда апармайтын жол // Казахстанская правда. 2017. 17 қаңтар;
29) Құқық нормаларын түсіндіру: құқықтық реттеу және заң практикасын жетілдіру бағыттары // Заңгер, 2020, № 7. 12-13-б.;
30) Қылмыстық процесті құрудың үш буынды моделі // Заңгер, 2021, № 5, 25-2-б.;
31). Елбасының Жолдауларына сәйкес қылмыстық сот төрелігінің өзекті мәселелері // Заңгер, 2021, № 10. 20-32-б.;
32. Судьялардың біржақтылығы – өткеннің мұрасы // Казахстанская правда. 2023. 17 қаңтар;
32. Қылмыстық сот төрелігі: стереотиптерді жеңу // Казахстанская правда, 2023, 22 ақпан және т.б.
20. М.Ш. Қоғамовтың ғылыми шығармашылығы туралы жарық көрген еңбектердің библиографиясы, кітаптар мен мақалалар:
1) Абдиров Н.М., Борчашвили И.Ш. Қоғам үшін туылған құқықтанушы // Құқық және мемлекет. 2014. № 1 (62). 93-101-б.;
2) М.Ш. Қоғамовтың «ҚР ҚПК-на түсініктемелер» жұмысына шолу // Заң және өмір (Халықаралық ғылыми-құқықтық журнал), Кишинев қ. 2010. №5. 36-38-б.;
3) Бахин В., Карпов Н. Қазақстан Республикасының ҚПК-на түсініктемелер (рецензия) // Украина құқығы. 2010. № 3. 305-308-б.;
4) Абдумажидов Г. Қылмыстық іс жүргізу ғылымының дамуына елеулі үлес (Тошкент давлат юридик институти) // Ахборотномаси. 2009. № 1. 121-122 -б.;
5) Щедин Г. Кодекс кітапқа айналды // Казахстанская правда. 2008. 18 қараша;
6) Гинзбург А.Я. ҚР ҚПК-ға түсініктемелер – Қазақстанның қылмыстық процесі саласындағы заңдылықты нығайтудың іргелі көздерінің бірі // Заңгер. 2008. № 9. 136-138-б.;
7) Аубакиров А., Шакиров К. «Тапсырысты кісі өлтіруді тергеу әдістемесі» // Заң және заман – Закон и время. 2000. № 3. 125-126-б.;
8) Зинкевич И.Б. Қылмыстарды тергеу органдарын реформалау туралы // Заң және заман – Закон и время. 1999. № 1. 111-112-б.
9) Смирнов С. ГҚК әліппесі // Заң газеті. 1997. 10 қыркүйек және т.б.
21. Марапаттары:
Ордендері:
«Құрмет» орденінің кавалері.
Медальдары:
- «ІІМ-де мінсіз қызметі үшін» 3 және 2-дәрежелі;
- «Конституцияға 10 жыл»;
- «Қаржы полициясы органдарына 15 жыл» (ҚР ҚПА);
- «Экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі еңбегі үшін» (РФ ІІМ);
- «ҚР Қарулы Күштеріне 10 жыл»;
- «Отанға адалдығы үшін» (Ресей Федерациясының ФСБ);
- «Қазақстан Республикасының прокуратурасына 20 жыл»;
- «Қазақстан Республикасының прокуратурасына 30 жыл»;
- «Құқық тәртібін қамтамасыз етуге қосқан үлесі үшін» (ҚР СЖҚА, екі рет);
- «Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне 20 жыл» (ҚР Президенті);
- «Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне 30 жыл»; (ҚР Президенті);
- «Конституциялық зандылықты нығайтуға қосқан үлесі үшін» (ҚР Конституциялық Кеңесі);
- «Конституцияға 20 жыл» (ҚР Президенті);
- «ҚР ғылымын дамытудағы еңбегі үшін» (ҚР БҒМ);
- «Қазақстан мемлекеттік тәуелсіздігіне 30 жыл» (ҚР Президенті);
- «Қазақстанның сот жүйесіне 30 жыл» (ҚР Жоғарғы Соты):
- «Әділет органдары жүйесін дамытуға қосқан үлесі үшін» (ҚР ӘМ):
- «Экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге қосқан үлесі үшін» (ҚР ҚМА);
- «Мінсіз қызметі үшін» 1-дәрежелі медалі (ҚР Бас прокуратурасы);
- «Сайлау органдары жүйесін дамытуға қосқан үлесі үшін» (ҚР ОСК);
- және т.б. (33 медаль) марапатталған.
Төсбелгілері:
- ҚР Президентінің «Барыс»;
- «ІІМ Құрметті ардагері»;
- «ҚР ІІМ еңбек сіңірген қызметкері»;
- «ІІМ-дегі үздік қызметі үшін»;
- «Мемлекеттік тергеу комитетіндегі үздік қызметі үшін»;
- «Қазақстан Республикасының құрметті заңгері»;
- ҚР Судьялар одағының «Жеті Жарғы»;
- «Әділет органдарының үздігі» (ҚР ӘМ);
- Жетісу облысы Қаратал ауданының Құрметті азаматы.
Құрмет грамоталары:
- ҚР Жоғарғы Сотының Төрағасы;
- ҚР Бас прокуроры;
- ҚР Әділет министрі;
- ҚР Ішкі істер министрі;
- ҚР сыбайлас жемқорлық және экономикалық қылмыспен күрес агенттігінің Төрағасы;
- «Нұр Отан» партиясы;
- ҚР Мемлекеттік кіріс министрінің грамоталарымен марапатталған.
Алғыс хаттары: ҚР Тұңғыш, сондай-ақ қазіргі Президентінің, ҚР Парламенті Мәжілісінің Төрағасы, ҚР Жоғарғы Сотының Төрағасы, ҚР Бас прокуроры, ҚР Ішкі істер министрі, ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрі, ҚР Адам құқықтары жөніндегі уәкілі, «Нұр Отан» партиясы Төрағасының бірінші орынбасарлары (Нығматуллин Н.З., Байбек Б.К., Құл-Мұхаммед М.А.), халықаралық және ұлттық құқық қорғау ұйымдары және тағы басқалардың алғыс хаттарына ие.